درمان اتیسم، گفتاردمانی اتیسم، کاردرمانی اتیسم، حساسیت اتیسم، درمان حسی، یکپارچگی حسی
• توانبخشی, گفتاردرمانی

لوکوورین (Leucovorin) و نقش آن در درمان اتیسم | آیا واقعاً مؤثر است؟

لوکوورین در درمان اتیسم یکی از موضوعات بحث‌برانگیز و مهم در سال‌های اخیر است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که فولینیک اسید می‌تواند در برخی کودکان دارای ASD به بهبود زبان، توجه و رفتار اجتماعی کمک کند، اما این تأثیر در همه کودکان یکسان نیست.

اختلال طیف اتیسم (ASD) یک وضعیت عصبی ـ رشدی پیچیده است که درمان قطعی ندارد؛ اما درمان‌های توانبخشی و دارویی می‌توانند بخشی از علائم را کاهش دهند. در سال‌های اخیر، لوکوورین (Folinic Acid / Leucovorin) به‌عنوان یک مکمل درمانی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از والدین می‌پرسند:
آیا لوکوورین در درمان اتیسم مؤثر است؟
این مقاله به‌صورت علمی و شفاف به این پرسش پاسخ می‌دهد.

لوکوورین چیست؟

لوکوورین شکل فعال و پیشرفته‌ای از فولات است که برخلاف اسیدفولیک، بدون نیاز به تبدیل متابولیک می‌تواند وارد مسیرهای عصبی شود. این ماده در پزشکی معمولاً برای کاهش عوارض برخی داروهای شیمی‌درمانی استفاده می‌شود؛ اما در حوزه اتیسم، نقش آن مربوط به بهبود متابولیسم فولات در مغز است.

چرا لوکوورین در درمان اتیسم مطرح شد؟

پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که برخی کودکان دارای اتیسم دچار وضعیتی به نام:

”کاهش انتقال فولات به مغز“

(Folate Receptor Alpha Autoantibodies – FRAA)

هستند.
در این کودکان، آنتی‌بادی‌هایی جلوی ورود فولات به مغز را می‌گیرند و این موضوع باعث می‌شود بخش‌هایی از مغز دچار کمبود فولات شود. این کمبود می‌تواند بر:

• توجه

• رفتار اجتماعی

• زبان

• تنظیم هیجان

تأثیر بگذارد.

لوکوورین می‌تواند از مسیر جایگزین وارد سیستم عصبی شود و این کمبود را تا حدی جبران کند.

شواهد علمی درباره لوکوورین در درمان اتیسم

۱) بهبود زبان و مهارت‌های ارتباطی

در یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۶، مصرف لوکوورین در کودکانی که آنتی‌بادی‌های FRAA مثبت داشتند موجب:

• بهبود معنی‌دار در زبان دریافتی و بیانی

• افزایش ارتباط چشمی

• افزایش رفتارهای اجتماعی

شد.

۲) کاهش رفتارهای کلیشه‌ای و تحریک‌پذیری

برخی مطالعات نشان می‌دهند که لوکوورین ممکن است به:

• کاهش بی‌قراری

• کاهش حساسیت شدید

• کاهش بیش‌فعالی

کمک کند.

البته این نتایج تنها در گروهی از کودکان مشاهده شده است.

۳) تأثیر در کودکان دارای مشکلات میتوکندریال

در برخی کودکان دارای ASD و اختلالات میتوکندری، لوکوورین همراه با کوآنزیم Q10 و L-Carnitine، به بهبود انرژی سلولی و رفتار کمک کرده است.

چه کودکانی از لوکوورین در درمان اتیسم سود می‌برند؟

خیر.
لوکوورین درمان عمومی اتیسم نیست و ممکن است فقط در گروه‌های زیر مفید باشد:

• کودکانی که تست FRAA آن‌ها مثبت است

• کودکانی با مشکلات متابولیک مربوط به فولات

• کودکانی با اختلالات میتوکندریال

• کودکانی که به مکمل‌های فولات پاسخ خوب می‌دهند

بنابراین، مصرف این دارو بدون ارزیابی علمی توصیه نمی‌شود.

دوز مناسب لوکوورین در درمان اتیسم بر اساس مقالات

این بخش فقط جهت اطلاع علمی است؛ تجویز حتماً باید توسط متخصص انجام شود.

• معمولاً ۱ تا ۲ میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم در روز

• در دو دوز تقسیم‌شده

• حداکثر معمول بین ۳۰ تا ۴۵ میلی‌گرم در روز

شروع دوز باید تدریجی باشد و با پایش رفتاری انجام شود.

عوارض احتمالی لوکوورین در درمان اتیسم

بر اساس گزارش والدین و مطالعات:

• افزایش بیش‌فعالی

• تحریک‌پذیری

• بی‌قراری

• اختلال خواب

• علائم گوارشی خفیف

اگر این عوارض تشدید شوند، مصرف باید بررسی یا تعدیل شود.

محدودیت‌های مصرف لوکوورین در درمان اتیسم

لوکوورین تنها زمانی ارزشمند است که کودک دچار کمبود فولات در مغز یا FRAA مثبت باشد.
در کلینیک‌های پیشرفته دنیا، قبل از تجویز:

• ارزیابی رشد و رفتار انجام می‌شود

• تست FRAA بررسی می‌شود

• روند درمان پایش می‌شود

بدون بررسی علمی، مصرف این دارو ممکن است مفید نباشد یا باعث تحریک‌پذیری شود.

جمع‌بندی: لوکوورین؛ مفید اما محدود به گروه خاصی از کودکان

لوکوورین درمان قطعی اتیسم نیست.
اما می‌تواند برای برخی کودکان دارای نقص در متابولیسم فولات در موارد زیر مؤثر باشد:

• بهبود زبان

• تقویت توجه

• بهبود رفتار اجتماعی

• کاهش بی‌قراری

نتیجه درمان کاملاً وابسته به شرایط عصبی ـ متابولیک کودک است.

منابع علمی (External References)

• Frye RE, et al. Folinic acid improves verbal communication in children with autism.
  https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2016.08.024

• Ramaekers V, et al. Folate receptor autoimmunity and autism.
  https://doi.org/10.1007/s11689-010-9032-3

📚 مقالات علمی دکتر عزیزرضا قاسم‌زاده در ارتباط با بیماری‌های نورولوژیکی و گفتار

🔹افسردگی و خستگی در بیماران ALS
🔹درمان شناختی رفتاری وسواس در زنان مبتلا به MS
🔹اختلالات گفتار و زبان با منشأ روان‌تنی
🔹اوتیسم و ملاحظات فرهنگی در ارزیابی و مداخله
🔹فناوری در ارزیابی و درمان اختلالات رشدی
🔹نقش گفتاردرمانی در بهبود مهارت‌ کودکان خاص
🔹تأثير تمرينات ورزشي در آب بر مهارت های حرکتی کودکان اتیستیک

📎 مطالعه مرتبط:

🔹 تلفظ و تولید صداها در کودکان
🔹 درمان تاخیر کلامی در دبی
🔹 درمان گروهی لکنت زبان
🔹 گفتاردرمانی تخصصی در دبی
🔹 گفتاردرمانی برای ADHD در امارات
🔹 یکپارچگی حسی در اتیسم
🔹 درمان اوتیسم در دبی
🔹 درمان آفازی (زبان‌پریشی)
🔹 توانبخشی شنوایی و گفتار برای کودکان کم‌شنوا
🔹 درمان اختلال یادگیری در دبی
🔹 گفتاردرمانی در بیماری MSA-C
🔹 گفتاردرمانی در بیماری PSP
🔹 درمان مشکلات گفتار و بلع در آسیب مغزی

خدمات تخصصی گفتاردرمانی دبی

در کلینیک آرمادا و LifeWorks در دبی، ارزیابی دقیق کودکان دارای اتیسم و تأخیر گفتار انجام می‌شود و بر اساس پروفایل فردی کودک، برنامه درمانی هدفمند ارائه می‌گردد.

برای دریافت نوبت:

📱 واتساپ: ۰۵۵۵۶۰۰۶۴۱
🌐 وب‌سایت: goftarkar.com
📸 اینستاگرام: @dr.ghasemzadeh.ae

📍 Armada Medical Centre – Dubai
📍 LifeWorks Holistic Counselling Centre