اختلال رشدی زبان (DLD) | 7 نکته در شناخت و درمان
اختلال رشدی زبان (DLD) اصطلاحی است که برای توصیف یک مشکل قابل توجه در فراگیری و استفاده از زبان استفاده می‌شود که به ناتوانی ذهنی، اختلال حسی، شرایط عصبی یا محرومیت محیطی نسبت داده نمی‌شود. این یک وضعیت مادام‌العمر است که افراد را در جنبه‌های مختلف زبان از جمله واژگان، دستور زبان، ساختار جمله، درک مطلب و مهارت‌های زبان بیانی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
1. علائم رایج در اختلال رشدی زبان
افراد مبتلا به DLD ممکن است در حوزه‌های مختلف زبانی با چالش مواجه باشند. این مشکلات می‌تواند شامل واژگان محدود، استفاده نادرست از دستور زبان، دشواری در درک و پیروی از دستورالعمل‌ها، سازماندهی افکار و بیان ایده‌ها، و چالش‌های زبان اجتماعی باشد. این علائم اغلب از دوران پیش‌دبستانی قابل شناسایی هستند.
2. شیوع و تأثیر اختلال رشدی زبان
DLD یک وضعیت نسبتاً شایع است که تقریباً ۷ تا ۱۰ درصد کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال می‌تواند بر موفقیت تحصیلی، روابط اجتماعی و اعتماد به نفس کودک تأثیر منفی بگذارد. شناسایی و مداخله زودهنگام از اهمیت بالایی برخوردار است.
3. ارزیابی و تشخیص DLD
تشخیص DLD معمولاً توسط آسیب‌شناس گفتار و زبان (SLP) یا یک تیم چندرشته‌ای انجام می‌شود. ارزیابی شامل بررسی مهارت‌های زبانی، شناختی و عملکرد روزمره کودک است. بررسی سابقه رشد زبان و کنار گذاشتن سایر دلایل پزشکی یا محیطی از مراحل ضروری تشخیص است.
4. اصول مداخله در درمان اختلال رشدی زبان
درمان DLD معمولاً با تمرکز بر جنبه‌های مختلف زبان انجام می‌شود:
- واژگان و دستور زبان
- ساختار جمله و درک مطلب
- مهارت‌های زبان بیانی و درک زبانی
- مهارت‌های زبان اجتماعی (عمل‌شناسی)
مداخلات گفتاردرمانی مبتنی بر شواهد شامل مدل‌سازی، تقویت مثبت، تمرین‌های تعاملی و استفاده از ابزارهای کمکی مانند جدول‌های تصویری و نرم‌افزارهای آموزشی است.
5. مشارکت والدین و مربیان در درمان اختلال زبان خاص
همکاری نزدیک با خانواده و معلمان بخش مهمی از درمان اختلال ویژه زبانی است. گفتاردرمانگر می‌تواند استراتژی‌هایی برای تمرین زبان در خانه یا کلاس درس ارائه دهد. مشارکت والدین در تکرار تمرین‌ها، استفاده از زبان در فعالیت‌های روزمره، و ایجاد محیط ارتباطی غنی تأثیر بسزایی در پیشرفت کودک دارد. همچنین، آموزش مربیان برای پیاده‌سازی راهبردهای زبانی در فضای آموزشی می‌تواند به تعمیم بهتر یادگیری و تقویت مهارت‌های ارتباطی کمک کند.
6. چشم‌انداز درمانی DLD
با تشخیص زودهنگام و درمان منظم، بسیاری از کودکان مبتلا به DLD پیشرفت چشمگیری در مهارت‌های زبانی، تحصیلی و اجتماعی خواهند داشت. لازم است خانواده‌ها و مربیان با حمایت پیوسته، مسیر یادگیری را برای این کودکان هموار کنند.
7. پیشنهاداتی برای والدین در خانه
والدین می‌توانند نقش فعالی در حمایت از فرزندان مبتلا به اختلال رشدی زبان ایفا کنند. برخی از فعالیت‌های خانگی ساده اما مؤثر عبارتند از:
-
مطالعه کتاب‌های تصویری و گفت‌وگو درباره تصاویر، به کودک کمک می‌کند دایره واژگان خود را گسترش دهد.
-
استفاده از جملات ساده و روشن هنگام صحبت با کودک، باعث تقویت ساختارهای زبانی پایه می‌شود.
-
دادن فرصت برای پاسخ‌دهی در مکالمات روزمره (بدون قطع کردن یا عجله برای اصلاح)، کودک را به استفاده فعال از زبان تشویق می‌کند.
-
توصیف فعالیت‌های روزانه مانند آشپزی، خرید یا بازی با اسباب‌بازی‌ها به زبان ساده، زبان کاربردی کودک را تقویت می‌کند.
-
ضبط ویدیو یا صدا هنگام صحبت کودک و پخش مجدد آن به صورت مثبت و تشویقی می‌تواند انگیزه او را برای تلاش بیشتر افزایش دهد.
مداخله حرفه‌ای در کنار تمرین‌های خانگی، ترکیبی قدرتمند برای رشد زبان کودک ایجاد می‌کند. گفتاردرمانگر شما می‌تواند فعالیت‌های شخصی‌سازی‌شده‌ای نیز ارائه دهد که با سن و سطح کودک هماهنگ باشد.
🔹 برای مطالعه مقاله علمی منتشرشده توسط دکتر قاسم‌زاده در همین حوزه:
مطالعه مقاله کامل: Psychosomatic Manifestations in Speech and Language Disorders
📌 اگر کودک شما علائم اختلال رشدی زبان (DLD) دارد، با کلینیک گفتاردرمانی آرمادا در دبی تماس بگیرید:
📞 واتساپ: 0555600641
🌐 speechtherapy.ae
📲 اینستاگرام: @dr.ghasemzadeh.ae
